10.- Kurutzebakar

Ganbararik ez da ezagutzen eta tumulu zirkular batez osatuta dago, erdian arpilatze-zulo bat duena.

Dimentsioak

Tumuluak 10 m-ko diametroa eta 0,8 m-ko altuera du. Arpilatze-zuloak 3 m-ko diametroa eta 0,9 m-ko sakonera du.

Ikerketa lanak

J. M. Barandiaranek aurkitu zuen 1920an, eta urtebete geroago T. Aranzadik, J. M. Barandiaranek eta E. Egurenek indusi zuten. Orduz geroztik ez da beste indusketarik egin. Egitura eta materialak hainbat ikerketa-lanetan argitaratu dira: Aranzadi, Barandiaran eta Eguren (1922), J. M. Barandiaran (1953), J. Elósegui (1953), Gipuzkoako Karta Arkeologikoak (1982, 1990), J. M. Apellániz (1973).

aurkikuntzak

Indusketan historiaurreko pieza bakar bat aurkitu zen, kuartzo-kristal bat (gatzarria), Aro Modernoko materialekin batera (fusil-harri bat, bala bat).

Nabarmentzekoa

Estazioko beste adibide batzuetan aipatu den bezala, hemen ere harkaitzezko zorua zulatua izan zela ikusi zuten arkeologoek, baina ez dago argi sakonune hori arpilatze-lanen ondorio den, edo jatorrizko egituren parte bazen. Materialei dagokienez, kuartzozko zinginarriak (edo gatzarriak) sarritan aurkitzen dira dolmenetan hildakoen ostilamendu gisa. Irukurutzetan eta Kerexetan bezala, hemen ere Frantsesen gerratan tiroketak izan ziren, fusileriako materialak adierazten duen bezala.

Mota: Tumulua
Garaia: Neolitoa-Brontze Aroa (K. a. 4.000-1.500)
Udalerria: Bergara - Soraluze
Kokapena: Kurutzebakarreko gailurraren ondoan.