2.- Idoia (Iruia)
Jatorrizko ganbararen harlosa bakar bat kontserbatzen da, eta bere inguruan harrizko tumulua ikus daiteke, bertako basaltoez eginda.
Dimentsioak
Tumuluak 9 m-ko diametroa eta 0,75 m-ko altuera du, eta harlosak 1,8 x 1,7 m-ko zabalera dauka.
Ikerketa lanak
J. M. Barandiaranek aurkitu zuen 1920an, eta urtebete geroago T. Aranzadik, J. M. Barandiaranek eta E. Egurenek indusi zuten. Orduz geroztik ez da beste indusketarik egin. Egitura eta materialak hainbat ikerketa-lanetan argitaratu dira: Aranzadi, Barandiaran eta Eguren (1922), J. M. Barandiaran (1953), J. Elósegui (1953), Gipuzkoako Karta Arkeologikoak (1982, 1990), J. M. Apellániz (1973).
aurkikuntzak
Indusketan hiru zeramika zati aurkitu ziren, gaur egungo fauna-hezur batzuekin batera. Zeramika eskuz eginda dago eta Neolito-Brontze-Aroa bitartekoa da.
- Mota
- Dolmena
- Garaia
- Neolitoa-Brontze Aroa (K. a. 4.000-1.500)
- Udalerria
- Soraluze
- Kokapena
Idoia izeneko zabalgunean, Atxolingo Ipar-Mendebaldeko sahietsaldean.